Είναι ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. η λύση για την ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας;

Από την ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας στην Ελλάδα ως πρώτη προτεραιότητα όλοι έθεταν την συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Από τον νόμο 1397 του 1983 καθώς και σε αυτούς που ακλούθησαν πάντα προβλεπόντουσαν εγκύκλιοι για την σωστή λειτουργία της Π.Φ.Υ. που θα βοηθούσε σημαντικά στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων της χώρας. Προτάσεις, σκέψεις και ιδέες που οι περισσότερες έμειναν στα χαρτιά λόγω ανοργανωσιάς είτε γιατί ερχόταν σε κόντρα με τα συμφέροντα διαφόρων κλάδων της υγείας.  

Είναι αλήθεια ότι με την ψήφιση του νομοσχεδίου που συμπεριελάμβανε την ίδρυση του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας έδωσε μια ελπίδα ότι επιτέλους θα περάσουμε από τα λόγια στη πράξη. Μετά λοιπόν από κάποιους μήνες λειτουργίας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. παρατηρούμε σημαντικές ελλείψεις  στο σχεδιασμό του αλλά και στην ενίσχυση του τόσο από το κράτος όσο και από τους ιατρούς.

Αρχικά θα πρέπει να τονίσουμε τις αδυναμίες που έχει ο ΕΟΠΥΥ στον σχεδιασμό του.

• Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. είναι ταυτόχρονα και φορέας παροχής υπηρεσιών αλλά και φορέας αγοράς αυτών των υπηρεσιών!!! Αδυναμία που εντοπίζαμε χρόνια και στο Ι.Κ.Α. που αντί να λυθεί το μεταφέραμε στον νέο οργανισμό.
• Ο ΕΟΠΥΥ βρίσκεται υπό την εποπτεία δύο υπουργείων που όπως όλοι μας γνωρίζουμε σε αυτή τη χώρα δεν βοηθάει και πολύ στην ομαλή διαχείριση του.
•  Το διαφορετικό διοικητικό πλαίσιο που έχει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με την Δευτεροβάθμια.
• Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ.  που είναι υπεύθυνος για την ΠΦΥ είναι αυτός που συντονίζει μονάδες που δεν ανήκουν (Κέντρα Υγείας δημοτικά πολυιατρεία).
• Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. δεν καλύπτει όλο το φάσμα της ΠΦΥ μιας και αφορά μόνο τους ασφαλισμένους των ταμείων που συμμετέχουν σε αυτόν. Μπορεί να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού αλλά όχι όλους.
• Μια ακόμα αδυναμία αφορά στην διοικητική δομή και κυρίως την περιφερειακή συγκρότηση του συστήματος που κατανέμεται σε τρία διαφορετικά επίπεδα. Έτσι λοιπόν με βάση το νέο νόμο ο ΕΟΠΥΥ που ουσιαστικά είναι υπεύθυνος για την ΠΦΥ στη χώρα θα διακρίνεται με βάσει των Δ.Υ.ΠΕ. Όμως με βάσει τον νόμο «Καλλικράτη» η Π.Φ.Υ.  θα ασκείται σε δημοτικό επίπεδο ενώ η δευτεροβάθμια σε περιφερειακό επίπεδο!!!

Ίσως το υπουργείο Υγείας θα πρέπει αρχικά να χωρίσει τις υγειονομικές περιφέρεις με βάσει τις διοικητικές περιφέρειες και να εντάξει σε αυτές την αρμοδιότητα του ελέγχου και μιας πρώτης αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών. Από την άλλη μεριά του υπουργείο θα μπορούσε να επικεντρωθεί περισσότερο σε ελεγκτικό ρόλο και στη χάραξη νέων πολιτικών  που θα εκσυγχρόνιζε τον υγειονομικό τομέα της χώρας. Επιπλέον, το υπουργείο θα μπορούσε να ενισχύσει τον ρόλο των γενικών ιατρών που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν «φίλτρο» που θα διαχώριζε τους ασθενείς που θα έπρεπε να μεταφερθούν στη δευτεροβάθμια φροντίδα από αυτούς που θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν από την Π.Φ.Υ.

Η βιασύνη για άμεση λειτουργία του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. αλλά και η ελλειπής χρηματοδότηση του συντέλεσαν ώστε στους πρώτους κιόλας μήνες λειτουργία του να εντοπιστούν αρκετά και σοβαρά προβλήματα. Μερικά από αυτά τα προβλήματα είναι:

·          

• Μη συμμετοχή του απαιτούμενου αριθμού ιατρών με αποτέλεσμα την έλλειψη διάφορων ειδικοτήτων σε κάποιες περιοχές της χώρας καθώς και την μεγάλη λίστα αναμονής.     
  
• Υπολειτουργία των εργαστηρίων του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. λόγω των ελλείψεων σε βασικά υλικά, όπως αντιδραστήρια αλλά και απλά υλικά αιμοληψίας. Αποτέλεσμα είναι οι ασφαλισμένοι να οδηγούνται στα ιδιωτικά εργαστήρια και διαγνωστικά κέντρα που έχουν σύμβαση με τον Οργανισμό, στα οποία, ωστόσο, έχουν συμμετοχή 15% στο κόστος.    
  
• Έλλειψη φαρμάκων.

Θα πρέπει το υπουργείο υγείας να παρέχει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. την απαραίτητη χρηματοδότηση ώστε να ανταπεξέλθει στις οικονομικές δυσκολίες ώστε να καλύψει και το απαραίτητο προσωπικό αλλά και για την σωστή και πλήρη λειτουργία των εργαστηρίων του σταματώντας την αλόγιστη διαρροή πόρων στα μεγάλα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Επιπλέον, θα πρέπει να επιταχυνθεί και να τελειοποιηθεί το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης ώστε να μην σπαταλούνται πόροι του συστήματος αλλά και την δημιουργία εθνικής φαρμακαποθήκης. Δημιουργία κεντρικής υπηρεσίας προμηθειών ιατρικού εξοπλισμού.

Η σύσταση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. με όλα τα καλά του καθώς και τα κακά του είναι ένα πρώτο θετικό βήμα στην ανασυγκρότηση ή για πολλούς στη δόμηση από την αρχή της Π.Φ.Υ. στη χώρα μας. Η παραδοχή των κακώς κειμένων και η ανοιχτή συζήτηση όλων των φορέων μπορεί να συντελέσει ώστε ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. να λειτουργήσει υποδειγματικά και στα πλαίσια που λειτουργεί η Π.Φ.Υ. σε άλλες αναπτυγμένες χώρες.